Trong không khí tươi mới của tháng Tư, Trường TH-THCS-THPT Phan Chu Trinh (Bình Dương) đã tổ chức một chương trình tham quan, học tập và trải nghiệm đầy ý nghĩa cho các em học sinh khối 11 tại “cái nôi” của nghệ thuật gốm Biên Hòa – Trường Cao đẳng Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai. Chuyến đi không chỉ là một hoạt động ngoại khóa đơn thuần mà còn là một hành trình khám phá sâu sắc về lịch sử, văn hóa và những giá trị truyền thống độc đáo của một nghề thủ công lâu đời.
Sự kiện diễn ra vào sáng ngày 22 tháng 4, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong định hướng giáo dục toàn diện mà Trường Phan Chu Trinh luôn theo đuổi. Đoàn tham quan, học tập do Bà Đặng Thị Ngọc Bích, Hiệu trưởng nhà trường dẫn đầu, cùng quý thầy cô giáo và các em học sinh đầy háo hức đã được Trường Cao đẳng Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai nhiệt tình đón tiếp, đại diện là Bà Trần Thị Thanh Thủy, Phó Hiệu trưởng nhà trường.
Chuyến đi này càng trở nên đặc biệt hơn khi diễn ra trong bối cảnh tưng bừng chào mừng Festival Gốm truyền thống Biên Hòa – Đồng Nai trên 120 năm tuổi. Đây là một cơ hội tuyệt vời để thế hệ trẻ được trực tiếp “chạm” vào di sản văn hóa phi vật thể, hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và phát triển đầy thăng trầm của một nghề đã làm nên bản sắc cho vùng đất Biên Hòa – Đồng Nai.
Trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Trang Trí Đồng Nai: Chứng Nhân Lịch Sử và “Bệ Phóng” Tài Năng Gốm
Ít ai biết rằng, vào những năm đầu của thế kỷ XX, Đông Nam Bộ đã chứng kiến sự ra đời của một ngôi trường đào tạo nghề gốm mang đậm dấu ấn Pháp. Ngôi trường ấy, tiền thân chính là Trường Dạy nghề Biên Hòa, đã khai giảng khóa học đầu tiên vào năm 1903. Sự ra đời này không chỉ đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – văn hóa của địa phương mà còn thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống của nghề gốm vốn đã bén rễ sâu sắc tại Biên Hòa.
Trường Cao đẳng Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai không chỉ là một cơ sở đào tạo nghề đơn thuần. Nơi đây đã trở thành một phần không thể tách rời của dòng chảy lịch sử hình thành và phát triển nghề gốm Biên Hòa. Trường đã tận dụng tối đa những lợi thế sẵn có của địa phương, từ nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú đến bề dày kinh nghiệm của các nghệ nhân truyền thống, để đào tạo ra những thế hệ thợ thủ công lành nghề, góp phần làm nên danh tiếng cho gốm Biên Hòa trên cả nước và quốc tế.
Hành Trình Khám Phá “Vương Quốc Gốm”: Từ Lịch Sử Đến Trải Nghiệm Thực Tế
Chuyến tham quan của thầy và trò Trường Phan Chu Trinh đã diễn ra vô cùng sôi nổi và ý nghĩa. Các em học sinh đã có cơ hội được lắng nghe những chia sẻ đầy tâm huyết về lịch sử hình thành và phát triển của nghề gốm Biên Hòa, từ những ngày đầu sơ khai đến những giai đoạn thăng hoa và những thách thức trong thời đại mới.
Tiếp theo đó, các em được tham quan phòng trưng bày sản phẩm, nơi lưu giữ những tác phẩm gốm tinh xảo, độc đáo, mang đậm dấu ấn của các thế hệ nghệ nhân Biên Hòa. Từ những bình hoa, chén đĩa mang họa tiết truyền thống đến những tác phẩm nghệ thuật đương đại đầy sáng tạo, mỗi sản phẩm đều là một câu chuyện kể về sự khéo léo, tỉ mỉ và tâm hồn nghệ thuật của người làm gốm.
Không gian gốm ngoài trời cũng là một điểm nhấn thú vị, mang đến cho các em một cái nhìn trực quan về quy trình sản xuất gốm, từ khâu chuẩn bị nguyên liệu đến khi ra lò thành phẩm. Những lò nung cổ kính, những công cụ thô sơ nhưng đầy tính sáng tạo đã khơi gợi sự tò mò và khám phá trong lòng mỗi học sinh.
“Biến Hóa” Đất Sét: Trải Nghiệm Thực Tế Đầy Sáng Tạo
Điểm đặc biệt và được mong chờ nhất trong chuyến đi chính là hoạt động thực hành trải nghiệm làm gốm. Dưới sự hướng dẫn tận tình của các giảng viên và nghệ nhân lành nghề của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai, các em học sinh đã được trực tiếp tham gia vào các công đoạn tạo hình sản phẩm.
Từ việc nắn những cục đất sét vô tri vô giác thành những hình thù cơ bản, đến việc xoay trên bàn xoay để tạo ra những chiếc chén, chiếc bình tròn trịa, hay sử dụng khuôn in để tạo ra những họa tiết độc đáo, rồi đến công đoạn rót đất sét lỏng vào khuôn và tỉ mỉ xoay ca-lip để chỉnh sửa sản phẩm, mỗi công đoạn đều mang đến cho các em những trải nghiệm mới lạ và thú vị.
Những đôi tay còn vụng về nhưng đầy nhiệt huyết đã cố gắng tạo ra những sản phẩm gốm mang đậm dấu ấn cá nhân. Mỗi em đều háo hức, chăm chú thể hiện sự khéo léo và óc sáng tạo của mình. Những nụ cười rạng rỡ, những ánh mắt tập trung đã nói lên tất cả sự say mê và hứng thú mà các em dành cho hoạt động này.
Qua quá trình thực hành, các em không chỉ rèn luyện được kỹ năng vận động tinh, sự khéo léo của đôi tay mà còn hiểu rõ hơn về sự công phu, tỉ mỉ và những khó khăn của nghề làm gốm truyền thống. Từ đó, sự thấu hiểu và trân trọng đối với những giá trị văn hóa, những sản phẩm thủ công truyền thống cũng được nuôi dưỡng một cách sâu sắc trong tâm hồn các em.
Gắn Kết Tri Thức và Trải Nghiệm: Bước Tiến Trong Giáo Dục Toàn Diện
Chuyến tham quan học tập tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Trang trí Đồng Nai không chỉ mang đến những trải nghiệm thực tế quý báu mà còn là một hành trình gắn kết chặt chẽ giữa Lịch sử – Nghệ thuật – Giáo dục. Các em học sinh không chỉ được học về lịch sử của nghề gốm qua sách vở mà còn được trực tiếp nhìn thấy, cảm nhận và thậm chí tự tay tạo ra những sản phẩm gốm.
Đây chính là minh chứng sinh động cho định hướng đổi mới phương pháp giáo dục mà Trường TH-THCS-THPT Phan Chu Trinh không ngừng theo đuổi: gắn lý thuyết với thực tiễn, lấy trải nghiệm làm trung tâm và hướng đến việc hình thành những thế hệ học sinh phát triển toàn diện cả về tri thức, kỹ năng lẫn nhân cách.
Việc tạo cơ hội cho học sinh được trải nghiệm thực tế các ngành nghề truyền thống không chỉ giúp các em hiểu rõ hơn về giá trị văn hóa của dân tộc mà còn có thể khơi gợi niềm đam mê, định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Những trải nghiệm này sẽ là những bài học sâu sắc, khó quên, góp phần hình thành những công dân có trách nhiệm, yêu quý và trân trọng những giá trị truyền thống của quê hương.
Cùng Nhau Bảo Tồn và Phát Huy Di Sản Văn Hóa
Chuyến tham quan học tập đầy ý nghĩa của Trường Phan Chu Trinh là một tín hiệu tích cực trong việc giáo dục thế hệ trẻ về tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, để những giá trị này không bị mai một theo thời gian, cần có sự chung tay của cả cộng đồng, từ nhà trường, gia đình đến toàn xã hội.
Chuyến đi của học sinh Trường Phan Chu Trinh không chỉ dừng lại ở một hoạt động ngoại khóa mà còn là một hành trình gieo mầm yêu văn hóa truyền thống trong trái tim các em. Hy vọng rằng, những trải nghiệm quý báu này sẽ là nguồn động lực để các em không ngừng học hỏi, khám phá và góp phần vào việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa độc đáo của quê hương Đồng Nai nói riêng và Việt Nam nói chung.
Hãy cùng nhau hành động để những làng nghề truyền thống như gốm Biên Hòa mãi trường tồn và phát triển, trở thành niềm tự hào của dân tộc Việt Nam trên bản đồ văn hóa thế giới!
